Programlama yaparken sadece değişkenleri tanımlamak yeterli değildir. Bu değişkenler üzerinde işlem yapabilmek için operatörlere ihtiyaç duyarız. C# dilinde operatörler; matematiksel hesaplamalardan mantıksal karşılaştırmalara, kısa koşul ifadelerinden null kontrolüne kadar pek çok alanda kullanılır. Bu yazıda C# operatörlerini kategorilere ayırarak örnek kodlarla inceleyeceğiz.
1) Aritmetik Operatörler
Aritmetik operatörler, temel matematiksel işlemleri yapar:
Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
---|---|---|---|
+ | Toplama | 5 + 3 | 8 |
- | Çıkarma | 10 - 4 | 6 |
* | Çarpma | 6 * 3 | 18 |
/ | Bölme (tam sayıysa keser) | 9 / 2 | 4 |
% | Mod (kalan) | 10 % 3 | 1 |
int sayi1 = 10;
int sayi2 = 3;
Console.WriteLine("Toplama: " + (sayi1 + sayi2));
Console.WriteLine("Çıkarma: " + (sayi1 - sayi2));
Console.WriteLine("Çarpma: " + (sayi1 * sayi2));
Console.WriteLine("Bölme: " + (sayi1 / sayi2)); // 3 yerine 3.33 için double kullanın
Console.WriteLine("Mod: " + (sayi1 % sayi2));
2) Atama Operatörleri
Bir değişkene değer atamayı ve mevcut değer üzerinden işlem yapmayı sağlar:
Operatör | Açıklama | Örnek | Eşdeğer |
---|---|---|---|
= | Atama | x = 5 | — |
+= | Toplayıp ata | x += 3 | x = x + 3 |
-= | Çıkarıp ata | x -= 2 | x = x - 2 |
*= | Çarpıp ata | x *= 4 | x = x * 4 |
/= | Bölüp ata | x /= 2 | x = x / 2 |
int x = 10;
x += 5; // 15
x -= 3; // 12
x *= 2; // 24
x /= 4; // 6
Console.WriteLine("Son değer: " + x);
3) Karşılaştırma Operatörleri
İki değeri karşılaştırır ve true
/ false
döner:
Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
---|---|---|---|
== | Eşit mi? | 5 == 5 | true |
!= | Eşit değil mi? | 4 != 5 | true |
> | Büyüktür | 7 > 3 | true |
< | Küçüktür | 2 < 5 | true |
>= | Büyük eşit | 5 >= 5 | true |
<= | Küçük eşit | 4 <= 5 | true |
int a = 10, b = 20;
Console.WriteLine(a == b); // false
Console.WriteLine(a != b); // true
Console.WriteLine(a < b); // true
Console.WriteLine(a > b); // false
4) Mantıksal Operatörler
Birden fazla koşulu birlikte değerlendirir:
Operatör | Açıklama | Örnek | Sonuç |
---|---|---|---|
&& | VE (AND) | (5 > 3 && 10 > 5) | true |
|| | VEYA (OR) | (5 > 3 || 2 > 5) | true |
! | DEĞİL (NOT) | !(5 > 3) | false |
bool kosul1 = (5 > 3);
bool kosul2 = (10 < 8);
Console.WriteLine(kosul1 && kosul2); // false
Console.WriteLine(kosul1 || kosul2); // true
Console.WriteLine(!kosul1); // false
5) Artırma / Azaltma Operatörleri
Değeri 1 artırmak veya azaltmak için kullanılır:
Operatör | Açıklama | Örnek |
---|---|---|
++ | 1 artır | x++ veya ++x |
-- | 1 azalt | y-- veya --y |
int sayi = 5;
sayi++; // 6
sayi--; // 5
Console.WriteLine("Son değer: " + sayi);
6) Ternary ve Null Coalescing
Ternary kısa if ifadesidir; null-coalescing ise null değerler için varsayılan belirler.
// Ternary (?:)
int yas = 20;
string durum = (yas >= 18) ? "Yetişkin" : "Çocuk";
Console.WriteLine(durum);
// Null-Coalescing (??)
string ad = null;
string sonuc = ad ?? "Bilinmiyor";
Console.WriteLine(sonuc); // Bilinmiyor
Sonuç
C# operatörleri; hesaplama, karşılaştırma ve kontrol akışını sadeleştiren temel araçlardır. Operatörleri doğru kullanmak, hem okunabilir hem de performanslı kod yazmanıza yardımcı olur. Bir sonraki yazıda if-else ve switch-case ile koşul ifadelerini ele alacağız.